Ξεχωριστή σελίδα των εργατικών αγώνων της Ημαθίας, αλλά και ολόκληρης της χώρας, έχουν οι αιματηρές κινητοποιήσεις των εργατών της Νάουσας τον Γενάρη του 1933.Οι κινητοποιήσεις αυτές πήραν πανελλαδική διάσταση.
Τι προηγήθηκε
Την 21η Ιανουαρίου 1933 κλείνουν στη Νάουσα τα εριοϋφαντουργεία ΛΑΝΑΡΑΣ – ΚΥΡΤΣΗΣ & ΣΙΑ. 3000 εργάτες και εργάτριες οι οποίοι εργάζονταν σ’ αυτά ακολουθούν το δρόμο της ανεργίας. Ως αποκλειστικό λόγο του κλεισίματος των εργοστασίων οι βιομήχανοι προέβαλλαν την επιβληθείσα από το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης με εισήγηση του δημάρχου Γεωργίου (Τζών) Περδικάρη φορολογία επί των παραγομένων προϊόντων τους για την εκτέλεση διαφόρων αναγκαιούντων στην πόλη έργων. Μετά το πρώτο κλείσιμο των εργοστασίων τον μήνα Ιούλιο του 1932 και τα επακολουθήσαντα εργατικά συλλαλητήρια στη Νάουσα, η κρίση αυτή είχε ενταθεί ακόμη περισσότερο με αποτέλεσμα η εταιρεία «ΛΑΝΑΡΑΣ – ΚΥΡΤΣΗΣ & ΣΙΑ» να ανακοινώσει την 5η Ιανουαρίου 1933 την εκ νέου διακοπή της λειτουργίας της μετά δεκαπενθήμερο, εφ’ όσον η δημοτική αρχή δεν προέβαινε στην άρση της επιβληθείσας στις βιομηχανίες φορολογίας.
Την επιτροπή αυτή διεύρυναν και με τη συμμετοχή εκπροσώπων των επαγγελματιών και βιοτεχνών της πόλης, οι οποίοι θίγονταν οικονομικά από το κλείσιμο των εργοστασίων. Η εν λόγω επιτροπή, περί τα τέλη Δεκεμβρίου 1932 με αρχές Ιανουαρίου 1933, υπέβαλλε αίτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο της Νάουσας για την άρση της φορολογίας στα βιομηχανικά προϊόντα. Το Δημοτικό Συμβούλιο, κάτω από την ισχυρή πίεση της εργατικής και επαγγελματοβιοτεχνικής τάξης της πόλης και ενώ ο δήμαρχος Γεώργιος (Τζών) Περδικάρης απουσίαζε στην Αθήνα για ζητήματα του Δήμου Νάουσας, αποφάσισε την άρση της επιβληθείσας δημοτικής φορολογίας. Πληροφορηθείς το γεγονός αυτό ο δήμαρχος της Νάουσας και ενώ ακόμη βρίσκονταν στην Αθήνα, τηλεγράφησε ότι θεωρεί άκυρη την ερήμην αυτού ληφθείσα απόφαση και ότι επιστρέφει αμέσως για να επιληφθεί προσωπικά του θέματος. Εν τω μεταξύ, η Γενική Διοίκηση Μακεδονίας δεν ενέκρινε την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου της Νάουσας για την άρση της φορολογίας με το σκεπτικό ότι αυτή ελήφθη υπό την πίεση της επιτροπής αγώνα των εργατών και επαγγελματοβιοτεχνών της πόλης. Μάλιστα, ο εισαγγελέας άσκησε ποινική δίωξη κατά της εν λόγω επιτροπής ¨επί εκβιάσει του Δημοτικού Συμβουλίου¨. Με την άφιξη του Γεωργίου (Τζών) Περδικάρη στη Νάουσα το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης επανέφερε εν ισχύϊ την απόφαση για την επιβολή φορολογίας στα βιομηχανικά προϊόντα. Πληροφορηθέντες οι βιομήχανοι τη νέα τροπή των πραγμάτων επί του θέματος τούτου εξεμάνησαν, ιδιαίτερα η εταιρεία ¨ΛΑΝΑΡΑΣ – ΚΥΡΤΣΗΣ & ΣΙΑ¨, η οποία, μερικώς, είχε μετεγκατασταθεί ήδη στην Αθήνα. Το μένος αυτό φρόντισαν με κάθε τρόπο να το διοχετεύσουν εκ νέου στους εργάτες, εργάτριες και επαγγελματοβιοτέχνες της πόλης. Προς την κατεύθυνση αυτή κινητοποιούνταν δραστήρια οι διευθυντές των εργοστασίων ΛΑΝΑΡΑΣ – ΚΥΡΤΣΗΣ & ΣΙΑ Τερζόπουλος και Ζαχαρόπουλος και το υψηλόβαθμο στέλεχος της εταιρείας Κονδύλης. Όλα, πλέον, συνέτειναν στο συμπέρασμα, ότι πολύ σύντομα θα πραγματοποιούνταν ογκώδες και απειλητικό συλλαλητήριο κατά του Δήμου Νάουσας και προσωπικά κατά του δημάρχου Γεωργίου (Τζών) Περδικάρη. Συγχρόνως, έντεχνα κυκλοφορούσαν οι φήμες στην Νάουσα για οριστική πλέον μεταφορά των εργοστασίων ΛΑΝΑΡΑΣ – ΚΥΡΤΣΗΣ & ΣΙΑ στην Αθήνα, Πειραιά ή Πάτρα, πράγμα το οποίο προσέδιδε μεγαλύτερες διαστάσεις στην ήδη τεταμένη ατμόσφαιρα. Η επιτροπή αγώνα εργατών – επαγγελματοβιοτεχνών υπέβαλε αίτηση στο αστυνομικό τμήμα για την πραγματοποίηση συγκέντρωσης, σε ελεγχόμενο χώρο και συγκεκριμένα στο προαύλιο του σχολείου του ευρισκόμενου παραπλεύρως της εκκλησίας του Αγίου Μηνά, με τη ρητή υπόσχεση ότι δεν επρόκειτο να διαταραχθεί η τάξη. Βασιζόμενο στην υπόσχεση αυτή το αστυνομικό τμήμα, χορήγησε την αιτηθείσα άδεια. Η συγκέντρωση απεφασίσθηκε να πραγματοποιηθεί την 22α Ιανουαρίου 1933. (Από το βιβλίο του Στέργιου Σ. Αποστόλου : «Η ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΑΟΥΣΑΣ ΤΟΥ Κ.Κ.Ε ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΚΙΝΗΜΑ» (1918 – 1937). ΝΑΟΥΣΑ 2003)
***
Τα δημοσιεύματα του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ
Στο σημερινό αφιέρωμα γίνεται αναφορά για την αιματηρή αυτή κινητοποίηση μέσα από τα δημοσιεύματα της εφημερίδας ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ της εποχής εκείνης.
Για τα γεγονότα πρώτη αναφορά γίνεται στον «Ρ» (22/1): ΈΚΛΕΙΣΑΝ ΤΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΝΑΟΥΣΗΣ. 3000 ΕΡΓΑΤΕΣ ΠΕΤΑΧΤΗΚΑΝ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ.ΜΕ ΤΗΝ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΝΙΓΕΤΑΙ Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ. 21Γενάρη (του ανταποκριτή μας). Χθες το απόγευμα έκλεισαν τα εργοστάσια των μεγαλοκαρχαριών Λαναρά-Κύρτση στη Νάουσα και πέταξαν στον δρόμο πάνω από 3000 εργάτες. Η ομαδική αυτή απόλυση των εργατών προκάλεσε τεράστια αγανάκτηση ανάμεσα τους καθώς και σ’ όλους τους εργαζόμενους της Νάουσας. Η συγκέντρωση που καλούνε σήμερα στο Εργατικό Κέντρο απαγορεύτηκε η δε πόλη στρατοκρατείται. Προς ενίσχυση της αστυνομίας Ναούσης στάλθηκαν ενισχύσεις στρατού και αστυνομίας από τη Βέροια και Θεσσαλονίκη».
Σε πρωτοσέλιδη ανταπόκριση του ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ (24/1) αναφέρει: ΑΙΜΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΧΥΘΗΚΕ ΣΤΗ ΝΑΟΥΣΑ.4 ΝΕΚΡΟΙ ΚΑΙ 20 ΤΡΑΥΜΑΤΙΕΣ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗ ΔΗΜΑΡΧΙΑ. ΤΟ ΧΘΕΣΙΝΟ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΩΝ ΥΦΑΝΤΟΥΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ. Οι εργάτες υφαντουργοί που πετάχτηκαν από τον Λαναρά με λοκάουτ στο δρόμο παρασυρμένοι από τα εσφαλμένα συνθήματα, διαδήλωσαν έξω από το Δημαρχείο. Οι εργάτες δέχτηκαν τη δολοφονική επίθεση της αστυνομίας. Υπάρχουν τέσσερεις νεκροί και είκοσι τραυματίες. Η συγκέντρωση που οργάνωσε το Ενιαίο Μέτωπο Εργατών Αγροτών απαγορεύτηκε» Στη συνέχεια στη σχετική ανταπόκριση τονίζεται: «Δεν είναι πολλές μέρες που αναγγείλαμε ότι οι μεγαλοβιομήχανοι ιδιοκτήτες υφαντουργείων Λαναράς και Κύρτσης, θέλοντας να ελαφρυνθούν από τον τοπικό φόρο που τους επέβαλε ο δήμος, έκλεισαν τα εργοστάσια τους πετώντας 3.000 εργάτες στο δρόμο.3.000 εργάτες που μαζί με τις οικογένειες τους που ανεβαίνουν σε πολλές χιλιάδες είναι η ψυχή όλου του πληθυσμού. Όλη η Νάουσα λοιπόν κάτω από το φάσμα της πείνας. Και οι εργοστασιάρχες εκμεταλλευτές βρήκαν τρόπο να εκμεταλλευτούν και απολυμένους ακόμα τους σκλάβους τους υφαντουργούς, όπως βγαίνει από το παραπάνω τηλεγράφημα. Και είπαν στους εργάτες.»Θέλετε δουλειά; Απαιτήστε να σηκωθεί ο φόρος. Σάμπως ήταν υπόθεση των εργατών η απαλλαγή τους από τους φόρους και το μεγάλωμα των κερδών τους. Και η συμπαιγνία των κεφαλαιούχων και αρχών συντελέστηκε. Τέσσερεις εργάτες που δεν ζήτησαν άλλο από δουλειά και ψωμί δολοφονήθηκαν άνανδρα από τις σφαίρες του κράτους της κεφαλαιοκρατίας, του κράτους των Λαναράδων. …Προλετάριοι της Νάουσας. Εχθρός σας δεν είναι μόνο η Δημαρχία και το Κράτος. Πρώτος και κύριος εκμεταλλευτής σας είναι οι Λαναράδες, οι Κύρτσηδες και η Σία τους. Μην παρασύρεστε από τις ψευτιές τους. Απαιτήστε να ικανοποιηθούν τα αιτήματα σας. Όλοι στο πλευρό των υφαντουργών της Νάουσας!… Στη Δημαρχία οι εργάτες βρέθηκαν μπροστά σε ολάκερη δολοφονική ενέδρα .Όλος ο τριγύρω χώρος είχα καταληφθεί από την αστυνομία και τον στρατό. Μόλις οι εργάτες πλησίασαν στη δημαρχία και η επιτροπή πήγε να επιδώσει το ψήφισμα ο επικεφαλής μοίραρχος διέταξε «πυρ».Οι φαντάροι αρνήθηκαν να πυροβολήσουν,μόνο οι χωροφύλακες πυροβόλησαν. Σκοτώθηκαν τέσσερεις εργάτες οι: Κοφτερός, Σταυρακίδης, Ιωαννίδης και Κύρκος.Ο τελευταίος δολοφονήθηκε από τον ίδιο τον δήμαρχο που έδειξε όλη τη λύσσα του ενάντια στους εργάτες…».
Στη τελευταία σελίδα και με τον τίτλο 2η έκδοση αναφέρει: «ΑΓΡΙΑ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗ ΝΑΟΥΣΑ. ΣΥΝΕΛΗΦΘΗ Ο ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΠΑΡΤΣΑΛΙΔΗΣ.Ο ΜΑΡΗΣ ΔΙΑΤΑΣΕΙ ΤΗΝ ΑΡΣΗ ΤΗΣ
ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ. Νυχτερινές πληροφορίες αναφέρουν ότι οι αρχές της Νάουσας απαγόρευσαν τη δημόσια κηδεία των δολοφονημένων εργατών τα ονόματα των οποίων είναι, Τσίρκος, (σ.σ Σύρκος) Σταυρίδης, Κοφτερός και Μερτζάνης. Επίσης ότι είναι τραυματίες ο εργάτης Τσιμπουκλίδης και ο στρατιώτης Κριτίδης. Για να πνίξουν την αγανάκτηση που υπάρχει στους εργαζόμενους της Νάουσας η δολοφονία των εργατών ξαπόλησαν άγρια τρομοκρατία. Συνελήφθη ο βουλευτής του Ενιαίου Μετώπου Δ. Παρτσαλίδης καθώς και ο σ. Δημητριάδης τους οποίους θέλουν να παρουσιάσουν ως υπεύθυνους των αιματηρών γεγονότων. Για να ρίξουν δε στάχτη στα μάτια των εργατών , συνέλαβαν και τον δήμαρχο Περδικάρη δύο δημοτικούς συμβούλους και δύο δημοτικούς υπαλλήλους. Επίσης πληροφορούμαστε ότι ο υπουργός Μαρής έδωκε τηλεγραφική διαταγή να καταργηθεί η φορολογία στα εμπορεύματα που εξάγονται από τους Λαναρά, Κύρτση και Σία η οποία προκάλεσε τα αιματηρά γεγονότα».
Την Πέμπτη 26/1 με πρωτοσέλιδο κύριο άρθρο του ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ αναφέρει: «ΔΟΛΟΦΟΝΟΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΚΑΙ Η ΚΕΦΑΛΑΙΟΚΡΑΤΙΑ . ΜΟΝΟ ΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΜΕΤΩΠΟ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΘΑ ΤΟΥΣ ΣΥΝΤΡΙΨΕΙ» Και συνεχίζει: «Ο αρχιδολοφόνος Βενιζέλος και το κράτος των εκμεταλλευτών έστρωσαν χάμω πέντε εργατικά κορμιά ,βύθισαν στο πένθος την προλεταριακή Νάουσα και τους εργαζόμενους όλης της χώρας , υπερασπιζόμενοι με τον υποκόπανο και το μολύβι τα συμφέροντα των κεφαλαιοκρατών , τα χρηματοκιβώτια των βδελών και παρασίτων…Τα πέντε αδικοσκοτωμένα αδέρφια ας τα κάνουμε σύμβολα επαναστατικής ενότητας και πάλης όλων των σκλάβων που με ΣΦΥΡΙ και ΔΡΕΠΑΝΙ θα συντρίψουν την εξουσία των εκμεταλλευτών και θα δημιουργήσουν τη δικιά τους εξουσία, τη ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ».
Σε άλλο άρθρο πρωτοσέλιδα πάλι αναφέρει: «Η ΗΡΩΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΦΑΝΤΑΡΩΝ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ. ΑΡΝΗΘΗΚΑΝ ΝΑ ΠΥΡΟΒΟΛΗΣΟΥΝ ΤΑ ΤΑΞΙΚΑ ΑΔΕΡΦΙΑ ΤΟΥΣ…Πρώτα από όλα πρέπει να τονίσουμε ότι την διαταγή για το πυρ έδωσαν τόσο οι αξιωματικοί της χωροφυλακής όσο και οι αξιωματικοί του στρατού κι όχι μόνο οι πρώτοι. Μόλις δόθηκε η διαταγή του πυρός ένας φαντάρος πέταξε το όπλο του μακρυά. Ο επικεφαλής αξιωματικός για να μην ακολουθήσουν και ο άλλοι το παράδειγμα του φαντάρου τον παρέσυρε στην μπάντα και έκρυψε το όπλο του. Μα κι άλλοι δύο φαντάροι πέταξαν τα όπλα τους. Μανιασμένοι οι αξιωματικοί ξελαρυγγίζονται και λυσσάνε για τη στάση των φαντάρων. Και τότε όλοι οι φαντάροι ακολουθάνε το παράδειγμα των πρώτων. Κανένας φαντάρος δεν πυροβόλησε. Η ταξική αυτή στάση των φαντάρων της Νάουσας είναι το φωτεινότερο παράδειγμα για το τι πρέπει να κάνει ένας φαντάρος σε περίπτωση εξέγερσης των εργατών».
Ιδιαίτερη σημασία έχει η προσπάθεια βαθύτερης ανάλυσης των γεγονότων σε άρθρο με τίτλο Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ, όπου ασκείται και έντονη κριτική για τη στάση της τοπικής οργάνωσης. Εκεί τονίζεται: «…Κρίνοντας τα γεγονότα της Νάουσας κάτω από το φως των δύο πιο πάνω ντοκουμέντων (σ.σ 12η ολομέλεια Κομ. Διεθνούς και ολομέλεια Κ.Ε του ΚΚΕ Δεκ. 1932) διαπιστώνουμε ένα κρίκο στην αλυσίδα των επαναστατικών κλονισμών και εκρήξεων που χαρακτηρίζουν το τέλος της μερικής σταθεροποίησης της κεφαλαιοκρατίας της χώρας μας, ότι αποτελούν συστατικό μέρος του συντελούμενου περάσματος στους επαναστατικούς κλονισμούς και εκρήξεις στις απότομες μεταβολές των γεγονότων που χαρακτηρίζουν το τέλος της σταθεροποίησης αυτής. Απ’ αυτήν την άποψη κρινόμενα τα γεγονότα δείχνουν την τεράστια επαναστατική τους σημασία. ΤΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΑΥΤΗ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΤΗ ΣΚΕΠΑΣΕΙ ΟΥΤΕ ΝΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΕΙ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΟΜΕΝΟΙ ΟΙ ΛΑΝΑΡΑΣ ΚΥΡΤΣΗΣ ΤΗΝ ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΖΩΝ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΑΝ ΝΑ ΤΗΝ ΣΤΡΕΨΟΥΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΤΥΧΟΥΝ ΑΡΣΗ ΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΠΕΙΡΑΖΕ. Όποιος επηρεάζεται από το γεγονός αυτό αποκαλύπτει τη δική τους «επαναστατική» μυωπία, να δει και να καταλάβει ότι ακριβώς σήμερα μέσα στις συνθήκες της τεράστιας συσσώρευσης της αγανάκτησης στα στήθια των μαζών το ξέσπασμα της αγανάκτησης αυτής δεν μπορεί νάνε ομοιόμορφα καλουπιασμένο , ότι η αγανάκτηση αυτή διαλέγει πολλές φορές για να ξεσπάσει και να εκδηλωθεί ποικιλόμορφες φόρμες που συχνά η εξωτερική τους επιφάνεια φαίνεται «εσφαλμένη» είτε «αντιδραστικιά» από την άποψη της «ορθόδοξης επαναστατικής» στενοκεφαλιάς. Πολύ περισσότερο είναι αναπότρεπτο να συμβαίνει αυτό όταν λείπει από τη μέση η οργανώνουσα και καθοδηγούσα επίδραση του κομματικού παράγοντα που θάδινε ευθύς εξαρχής την κατεύθυνση στη σωστή εκδήλωση στην κατεύθυνση της εκδήλωσης της αγανάκτησης της μάζας όπως ακριβώς συνέβη στη Νάουσα. Το ότι έκανε τη δουλειά ο Κύρτσης» δείχνει ότι δεν κάναμε εμείς και γι’αυτό φταίμε μόνο εμείς. Ο πραγματικός όμως μπολσεβίκος ξέρει κάτω από την ψεύτικη επιφάνεια να διακρίνει να ποιάνει το πραγματικό νόημα των εξελισσόμενων γεγονότων, μπαίνει επικεφαλής των μαζών που παλεύουν έστω και αν αυτές ακολουθούν εσφαλμένο σύνθημα και μέσα στην πορεία της πάλης , εφόσον συνδέεται με τη μάζα επιδρά πάνω της και την καθοδηγεί σωστά… Τι γένηκε όμως στη Νάουσα; Αυτού οι σύντροφοι δεν αντιλήφθηκαν την πραγματικότητα της κατάστασης. Δεν πήγαν στις μάζες που αγωνιζόταν να τις καθοδηγήσουν σωστά , να τις καθοδηγήσουν και κατά του δήμου, και μέσα στην πάλη αυτή να τις πείσουν ότι εχθρός τους είναι και οι Κύρτσης- Λαναράς να τις στρέψουν ενάντια, να ζητήσουν μεροκάματο, 8ωρο κλπ. Έμειναν έξω από τη μάζα και έξω από την πάλη της μάζας. Και τη στιγμή που οι εργάτες σκοτωνόντουσαν, οι ηγέτες μας τρώγαν, ετοιμάζοντας συγκέντρωση του Ενιαίου Μετώπου τι στιγμή που οι μάζες όλος ο λαός της Νάουσας πραγματοποιούσε αυθόρμητα το πραγματικό ενιαίο μέτωπο, στρεφόταν κατά της εκμετάλλευσης και ζητούσε σωστή επαναστατική καθοδήγηση. Τώρα οι ηγέτες μας στηριζόμενοι στον μάγειρα προσπαθούν να αποδείξουν το «άλλοθι» ότι αυτοί είναι ανεύθυνοι. Στα γεγονότα της Νάουσας ξεγυμνώθηκε άλλη μια φορά η πολιτική της ουράς, ο χυδαίος οπορτουνισμός που πνίγει μερικές κομματικές οργανώσεις….Η δουλειά μας θα κρίνει αν θα επακολουθήσουν σύντομα και άλλες εκρήξεις και ποια θα είναι η έκταση και η έκβαση .Τα γεγονότα της Νάουσας θα πρέπει να εκτιμηθούν σωστά απ’ όλο το κόμμα μας. Και αποτελούν ταυτόχρονα απειλητική προειδοποίηση τόσο κατά του εχθρού όσο και κατά των αδιόρθωτων οπορτουνιστών».
Στο φύλο της 27/1/1933 πάλι το θέμα είναι πρωτοσέλιδο με φωτογραφικό υλικό από το συλλαλητήριο, την κηδεία, καθώς και τις φωτογραφίες των δολοφονημένων. Εκεί σημειώνεται: «Οι εργάτες της Νάουσας διαδήλωσαν την Δευτέρα ενάντια στο πέταγμα τους στο δρόμο. Και τα όργανα του Βενιζέλου σώριασαν πέντε νεκρούς. Οι πρωτοφανείς αυτές δολοφονίες κρατούν σε αγανάκτηση ολάκερη την εργαζόμενη Ελλάδα…Αιωνία η μνήμη στους ηρωικούς εργάτες της Νάουσας.Το αίμα τους δεν θα πάει χαμένο. Η εργατική τάξη ορκίζεται να τους εκδικηθεί και να παλέψει για την ανατροπή του καθεστώτος των Λαναράδων Βενιζέλων και Περδικάρηδων». Στις ΦΩΤΟ είναι οι δολοφονημένοι ΚΟΦΤΕΡΟΣ, ΣΥΡΚΟΣ, ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, ΣΤΑΥΡΑΚΔΗΣ.
(Θα πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι σύμφωνα με τον συγγραφέα Σ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ στο βιβλίο του “Η ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΑΟΥΣΑΣ ΤΟΥ ΚΚΕ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΚΙΝΗΜΑ” ο Σύρκος σύμφωνα με τη σχετική ιατροδικαστική έκθεση δεν δολοφονήθηκε από τον δήμαρχο της πόλης ο οποίος είχε αρχικά συλληφθεί, αλλά πιθανά από “διαδηλωτές” πιστολάδες των βιομηχάνων. Επίσης ο ίδιος σημειώνει ότι η εταιρεία άρχισε να χορηγεί αυτοβούλως μέχρι και το ‘50-60 μηνιαία χρηματικά επιδόματα στις οικογένειες των φονευθέντων εργατών) .
Την 21η Ιανουαρίου 1933 κλείνουν στη Νάουσα τα εριοϋφαντουργεία ΛΑΝΑΡΑΣ – ΚΥΡΤΣΗΣ & ΣΙΑ. 3000 εργάτες και εργάτριες οι οποίοι εργάζονταν σ’ αυτά ακολουθούν το δρόμο της ανεργίας. Ως αποκλειστικό λόγο του κλεισίματος των εργοστασίων οι βιομήχανοι προέβαλλαν την επιβληθείσα από το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης με εισήγηση του δημάρχου Γεωργίου (Τζών) Περδικάρη φορολογία επί των παραγομένων προϊόντων τους για την εκτέλεση διαφόρων αναγκαιούντων στην πόλη έργων. Μετά το πρώτο κλείσιμο των εργοστασίων τον μήνα Ιούλιο του 1932 και τα επακολουθήσαντα εργατικά συλλαλητήρια στη Νάουσα, η κρίση αυτή είχε ενταθεί ακόμη περισσότερο με αποτέλεσμα η εταιρεία «ΛΑΝΑΡΑΣ – ΚΥΡΤΣΗΣ & ΣΙΑ» να ανακοινώσει την 5η Ιανουαρίου 1933 την εκ νέου διακοπή της λειτουργίας της μετά δεκαπενθήμερο, εφ’ όσον η δημοτική αρχή δεν προέβαινε στην άρση της επιβληθείσας στις βιομηχανίες φορολογίας.
Την επιτροπή αυτή διεύρυναν και με τη συμμετοχή εκπροσώπων των επαγγελματιών και βιοτεχνών της πόλης, οι οποίοι θίγονταν οικονομικά από το κλείσιμο των εργοστασίων. Η εν λόγω επιτροπή, περί τα τέλη Δεκεμβρίου 1932 με αρχές Ιανουαρίου 1933, υπέβαλλε αίτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο της Νάουσας για την άρση της φορολογίας στα βιομηχανικά προϊόντα. Το Δημοτικό Συμβούλιο, κάτω από την ισχυρή πίεση της εργατικής και επαγγελματοβιοτεχνικής τάξης της πόλης και ενώ ο δήμαρχος Γεώργιος (Τζών) Περδικάρης απουσίαζε στην Αθήνα για ζητήματα του Δήμου Νάουσας, αποφάσισε την άρση της επιβληθείσας δημοτικής φορολογίας. Πληροφορηθείς το γεγονός αυτό ο δήμαρχος της Νάουσας και ενώ ακόμη βρίσκονταν στην Αθήνα, τηλεγράφησε ότι θεωρεί άκυρη την ερήμην αυτού ληφθείσα απόφαση και ότι επιστρέφει αμέσως για να επιληφθεί προσωπικά του θέματος. Εν τω μεταξύ, η Γενική Διοίκηση Μακεδονίας δεν ενέκρινε την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου της Νάουσας για την άρση της φορολογίας με το σκεπτικό ότι αυτή ελήφθη υπό την πίεση της επιτροπής αγώνα των εργατών και επαγγελματοβιοτεχνών της πόλης. Μάλιστα, ο εισαγγελέας άσκησε ποινική δίωξη κατά της εν λόγω επιτροπής ¨επί εκβιάσει του Δημοτικού Συμβουλίου¨. Με την άφιξη του Γεωργίου (Τζών) Περδικάρη στη Νάουσα το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης επανέφερε εν ισχύϊ την απόφαση για την επιβολή φορολογίας στα βιομηχανικά προϊόντα. Πληροφορηθέντες οι βιομήχανοι τη νέα τροπή των πραγμάτων επί του θέματος τούτου εξεμάνησαν, ιδιαίτερα η εταιρεία ¨ΛΑΝΑΡΑΣ – ΚΥΡΤΣΗΣ & ΣΙΑ¨, η οποία, μερικώς, είχε μετεγκατασταθεί ήδη στην Αθήνα. Το μένος αυτό φρόντισαν με κάθε τρόπο να το διοχετεύσουν εκ νέου στους εργάτες, εργάτριες και επαγγελματοβιοτέχνες της πόλης. Προς την κατεύθυνση αυτή κινητοποιούνταν δραστήρια οι διευθυντές των εργοστασίων ΛΑΝΑΡΑΣ – ΚΥΡΤΣΗΣ & ΣΙΑ Τερζόπουλος και Ζαχαρόπουλος και το υψηλόβαθμο στέλεχος της εταιρείας Κονδύλης. Όλα, πλέον, συνέτειναν στο συμπέρασμα, ότι πολύ σύντομα θα πραγματοποιούνταν ογκώδες και απειλητικό συλλαλητήριο κατά του Δήμου Νάουσας και προσωπικά κατά του δημάρχου Γεωργίου (Τζών) Περδικάρη. Συγχρόνως, έντεχνα κυκλοφορούσαν οι φήμες στην Νάουσα για οριστική πλέον μεταφορά των εργοστασίων ΛΑΝΑΡΑΣ – ΚΥΡΤΣΗΣ & ΣΙΑ στην Αθήνα, Πειραιά ή Πάτρα, πράγμα το οποίο προσέδιδε μεγαλύτερες διαστάσεις στην ήδη τεταμένη ατμόσφαιρα. Η επιτροπή αγώνα εργατών – επαγγελματοβιοτεχνών υπέβαλε αίτηση στο αστυνομικό τμήμα για την πραγματοποίηση συγκέντρωσης, σε ελεγχόμενο χώρο και συγκεκριμένα στο προαύλιο του σχολείου του ευρισκόμενου παραπλεύρως της εκκλησίας του Αγίου Μηνά, με τη ρητή υπόσχεση ότι δεν επρόκειτο να διαταραχθεί η τάξη. Βασιζόμενο στην υπόσχεση αυτή το αστυνομικό τμήμα, χορήγησε την αιτηθείσα άδεια. Η συγκέντρωση απεφασίσθηκε να πραγματοποιηθεί την 22α Ιανουαρίου 1933. (Από το βιβλίο του Στέργιου Σ. Αποστόλου : «Η ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΑΟΥΣΑΣ ΤΟΥ Κ.Κ.Ε ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΚΙΝΗΜΑ» (1918 – 1937). ΝΑΟΥΣΑ 2003)
***
Τα δημοσιεύματα του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ
Στο σημερινό αφιέρωμα γίνεται αναφορά για την αιματηρή αυτή κινητοποίηση μέσα από τα δημοσιεύματα της εφημερίδας ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ της εποχής εκείνης.
Για τα γεγονότα πρώτη αναφορά γίνεται στον «Ρ» (22/1): ΈΚΛΕΙΣΑΝ ΤΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΝΑΟΥΣΗΣ. 3000 ΕΡΓΑΤΕΣ ΠΕΤΑΧΤΗΚΑΝ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ.ΜΕ ΤΗΝ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΝΙΓΕΤΑΙ Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ. 21Γενάρη (του ανταποκριτή μας). Χθες το απόγευμα έκλεισαν τα εργοστάσια των μεγαλοκαρχαριών Λαναρά-Κύρτση στη Νάουσα και πέταξαν στον δρόμο πάνω από 3000 εργάτες. Η ομαδική αυτή απόλυση των εργατών προκάλεσε τεράστια αγανάκτηση ανάμεσα τους καθώς και σ’ όλους τους εργαζόμενους της Νάουσας. Η συγκέντρωση που καλούνε σήμερα στο Εργατικό Κέντρο απαγορεύτηκε η δε πόλη στρατοκρατείται. Προς ενίσχυση της αστυνομίας Ναούσης στάλθηκαν ενισχύσεις στρατού και αστυνομίας από τη Βέροια και Θεσσαλονίκη».
Σε πρωτοσέλιδη ανταπόκριση του ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ (24/1) αναφέρει: ΑΙΜΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΧΥΘΗΚΕ ΣΤΗ ΝΑΟΥΣΑ.4 ΝΕΚΡΟΙ ΚΑΙ 20 ΤΡΑΥΜΑΤΙΕΣ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗ ΔΗΜΑΡΧΙΑ. ΤΟ ΧΘΕΣΙΝΟ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΩΝ ΥΦΑΝΤΟΥΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ. Οι εργάτες υφαντουργοί που πετάχτηκαν από τον Λαναρά με λοκάουτ στο δρόμο παρασυρμένοι από τα εσφαλμένα συνθήματα, διαδήλωσαν έξω από το Δημαρχείο. Οι εργάτες δέχτηκαν τη δολοφονική επίθεση της αστυνομίας. Υπάρχουν τέσσερεις νεκροί και είκοσι τραυματίες. Η συγκέντρωση που οργάνωσε το Ενιαίο Μέτωπο Εργατών Αγροτών απαγορεύτηκε» Στη συνέχεια στη σχετική ανταπόκριση τονίζεται: «Δεν είναι πολλές μέρες που αναγγείλαμε ότι οι μεγαλοβιομήχανοι ιδιοκτήτες υφαντουργείων Λαναράς και Κύρτσης, θέλοντας να ελαφρυνθούν από τον τοπικό φόρο που τους επέβαλε ο δήμος, έκλεισαν τα εργοστάσια τους πετώντας 3.000 εργάτες στο δρόμο.3.000 εργάτες που μαζί με τις οικογένειες τους που ανεβαίνουν σε πολλές χιλιάδες είναι η ψυχή όλου του πληθυσμού. Όλη η Νάουσα λοιπόν κάτω από το φάσμα της πείνας. Και οι εργοστασιάρχες εκμεταλλευτές βρήκαν τρόπο να εκμεταλλευτούν και απολυμένους ακόμα τους σκλάβους τους υφαντουργούς, όπως βγαίνει από το παραπάνω τηλεγράφημα. Και είπαν στους εργάτες.»Θέλετε δουλειά; Απαιτήστε να σηκωθεί ο φόρος. Σάμπως ήταν υπόθεση των εργατών η απαλλαγή τους από τους φόρους και το μεγάλωμα των κερδών τους. Και η συμπαιγνία των κεφαλαιούχων και αρχών συντελέστηκε. Τέσσερεις εργάτες που δεν ζήτησαν άλλο από δουλειά και ψωμί δολοφονήθηκαν άνανδρα από τις σφαίρες του κράτους της κεφαλαιοκρατίας, του κράτους των Λαναράδων. …Προλετάριοι της Νάουσας. Εχθρός σας δεν είναι μόνο η Δημαρχία και το Κράτος. Πρώτος και κύριος εκμεταλλευτής σας είναι οι Λαναράδες, οι Κύρτσηδες και η Σία τους. Μην παρασύρεστε από τις ψευτιές τους. Απαιτήστε να ικανοποιηθούν τα αιτήματα σας. Όλοι στο πλευρό των υφαντουργών της Νάουσας!… Στη Δημαρχία οι εργάτες βρέθηκαν μπροστά σε ολάκερη δολοφονική ενέδρα .Όλος ο τριγύρω χώρος είχα καταληφθεί από την αστυνομία και τον στρατό. Μόλις οι εργάτες πλησίασαν στη δημαρχία και η επιτροπή πήγε να επιδώσει το ψήφισμα ο επικεφαλής μοίραρχος διέταξε «πυρ».Οι φαντάροι αρνήθηκαν να πυροβολήσουν,μόνο οι χωροφύλακες πυροβόλησαν. Σκοτώθηκαν τέσσερεις εργάτες οι: Κοφτερός, Σταυρακίδης, Ιωαννίδης και Κύρκος.Ο τελευταίος δολοφονήθηκε από τον ίδιο τον δήμαρχο που έδειξε όλη τη λύσσα του ενάντια στους εργάτες…».
Στη τελευταία σελίδα και με τον τίτλο 2η έκδοση αναφέρει: «ΑΓΡΙΑ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗ ΝΑΟΥΣΑ. ΣΥΝΕΛΗΦΘΗ Ο ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΠΑΡΤΣΑΛΙΔΗΣ.Ο ΜΑΡΗΣ ΔΙΑΤΑΣΕΙ ΤΗΝ ΑΡΣΗ ΤΗΣ
ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ. Νυχτερινές πληροφορίες αναφέρουν ότι οι αρχές της Νάουσας απαγόρευσαν τη δημόσια κηδεία των δολοφονημένων εργατών τα ονόματα των οποίων είναι, Τσίρκος, (σ.σ Σύρκος) Σταυρίδης, Κοφτερός και Μερτζάνης. Επίσης ότι είναι τραυματίες ο εργάτης Τσιμπουκλίδης και ο στρατιώτης Κριτίδης. Για να πνίξουν την αγανάκτηση που υπάρχει στους εργαζόμενους της Νάουσας η δολοφονία των εργατών ξαπόλησαν άγρια τρομοκρατία. Συνελήφθη ο βουλευτής του Ενιαίου Μετώπου Δ. Παρτσαλίδης καθώς και ο σ. Δημητριάδης τους οποίους θέλουν να παρουσιάσουν ως υπεύθυνους των αιματηρών γεγονότων. Για να ρίξουν δε στάχτη στα μάτια των εργατών , συνέλαβαν και τον δήμαρχο Περδικάρη δύο δημοτικούς συμβούλους και δύο δημοτικούς υπαλλήλους. Επίσης πληροφορούμαστε ότι ο υπουργός Μαρής έδωκε τηλεγραφική διαταγή να καταργηθεί η φορολογία στα εμπορεύματα που εξάγονται από τους Λαναρά, Κύρτση και Σία η οποία προκάλεσε τα αιματηρά γεγονότα».Την Πέμπτη 26/1 με πρωτοσέλιδο κύριο άρθρο του ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ αναφέρει: «ΔΟΛΟΦΟΝΟΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΚΑΙ Η ΚΕΦΑΛΑΙΟΚΡΑΤΙΑ . ΜΟΝΟ ΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΜΕΤΩΠΟ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΘΑ ΤΟΥΣ ΣΥΝΤΡΙΨΕΙ» Και συνεχίζει: «Ο αρχιδολοφόνος Βενιζέλος και το κράτος των εκμεταλλευτών έστρωσαν χάμω πέντε εργατικά κορμιά ,βύθισαν στο πένθος την προλεταριακή Νάουσα και τους εργαζόμενους όλης της χώρας , υπερασπιζόμενοι με τον υποκόπανο και το μολύβι τα συμφέροντα των κεφαλαιοκρατών , τα χρηματοκιβώτια των βδελών και παρασίτων…Τα πέντε αδικοσκοτωμένα αδέρφια ας τα κάνουμε σύμβολα επαναστατικής ενότητας και πάλης όλων των σκλάβων που με ΣΦΥΡΙ και ΔΡΕΠΑΝΙ θα συντρίψουν την εξουσία των εκμεταλλευτών και θα δημιουργήσουν τη δικιά τους εξουσία, τη ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ».
Σε άλλο άρθρο πρωτοσέλιδα πάλι αναφέρει: «Η ΗΡΩΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΦΑΝΤΑΡΩΝ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ. ΑΡΝΗΘΗΚΑΝ ΝΑ ΠΥΡΟΒΟΛΗΣΟΥΝ ΤΑ ΤΑΞΙΚΑ ΑΔΕΡΦΙΑ ΤΟΥΣ…Πρώτα από όλα πρέπει να τονίσουμε ότι την διαταγή για το πυρ έδωσαν τόσο οι αξιωματικοί της χωροφυλακής όσο και οι αξιωματικοί του στρατού κι όχι μόνο οι πρώτοι. Μόλις δόθηκε η διαταγή του πυρός ένας φαντάρος πέταξε το όπλο του μακρυά. Ο επικεφαλής αξιωματικός για να μην ακολουθήσουν και ο άλλοι το παράδειγμα του φαντάρου τον παρέσυρε στην μπάντα και έκρυψε το όπλο του. Μα κι άλλοι δύο φαντάροι πέταξαν τα όπλα τους. Μανιασμένοι οι αξιωματικοί ξελαρυγγίζονται και λυσσάνε για τη στάση των φαντάρων. Και τότε όλοι οι φαντάροι ακολουθάνε το παράδειγμα των πρώτων. Κανένας φαντάρος δεν πυροβόλησε. Η ταξική αυτή στάση των φαντάρων της Νάουσας είναι το φωτεινότερο παράδειγμα για το τι πρέπει να κάνει ένας φαντάρος σε περίπτωση εξέγερσης των εργατών».
Ιδιαίτερη σημασία έχει η προσπάθεια βαθύτερης ανάλυσης των γεγονότων σε άρθρο με τίτλο Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΤΗΣ ΝΑΟΥΣΑΣ, όπου ασκείται και έντονη κριτική για τη στάση της τοπικής οργάνωσης. Εκεί τονίζεται: «…Κρίνοντας τα γεγονότα της Νάουσας κάτω από το φως των δύο πιο πάνω ντοκουμέντων (σ.σ 12η ολομέλεια Κομ. Διεθνούς και ολομέλεια Κ.Ε του ΚΚΕ Δεκ. 1932) διαπιστώνουμε ένα κρίκο στην αλυσίδα των επαναστατικών κλονισμών και εκρήξεων που χαρακτηρίζουν το τέλος της μερικής σταθεροποίησης της κεφαλαιοκρατίας της χώρας μας, ότι αποτελούν συστατικό μέρος του συντελούμενου περάσματος στους επαναστατικούς κλονισμούς και εκρήξεις στις απότομες μεταβολές των γεγονότων που χαρακτηρίζουν το τέλος της σταθεροποίησης αυτής. Απ’ αυτήν την άποψη κρινόμενα τα γεγονότα δείχνουν την τεράστια επαναστατική τους σημασία. ΤΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΑΥΤΗ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΤΗ ΣΚΕΠΑΣΕΙ ΟΥΤΕ ΝΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΕΙ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΟΜΕΝΟΙ ΟΙ ΛΑΝΑΡΑΣ ΚΥΡΤΣΗΣ ΤΗΝ ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΖΩΝ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΑΝ ΝΑ ΤΗΝ ΣΤΡΕΨΟΥΝ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΤΥΧΟΥΝ ΑΡΣΗ ΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΠΕΙΡΑΖΕ. Όποιος επηρεάζεται από το γεγονός αυτό αποκαλύπτει τη δική τους «επαναστατική» μυωπία, να δει και να καταλάβει ότι ακριβώς σήμερα μέσα στις συνθήκες της τεράστιας συσσώρευσης της αγανάκτησης στα στήθια των μαζών το ξέσπασμα της αγανάκτησης αυτής δεν μπορεί νάνε ομοιόμορφα καλουπιασμένο , ότι η αγανάκτηση αυτή διαλέγει πολλές φορές για να ξεσπάσει και να εκδηλωθεί ποικιλόμορφες φόρμες που συχνά η εξωτερική τους επιφάνεια φαίνεται «εσφαλμένη» είτε «αντιδραστικιά» από την άποψη της «ορθόδοξης επαναστατικής» στενοκεφαλιάς. Πολύ περισσότερο είναι αναπότρεπτο να συμβαίνει αυτό όταν λείπει από τη μέση η οργανώνουσα και καθοδηγούσα επίδραση του κομματικού παράγοντα που θάδινε ευθύς εξαρχής την κατεύθυνση στη σωστή εκδήλωση στην κατεύθυνση της εκδήλωσης της αγανάκτησης της μάζας όπως ακριβώς συνέβη στη Νάουσα. Το ότι έκανε τη δουλειά ο Κύρτσης» δείχνει ότι δεν κάναμε εμείς και γι’αυτό φταίμε μόνο εμείς. Ο πραγματικός όμως μπολσεβίκος ξέρει κάτω από την ψεύτικη επιφάνεια να διακρίνει να ποιάνει το πραγματικό νόημα των εξελισσόμενων γεγονότων, μπαίνει επικεφαλής των μαζών που παλεύουν έστω και αν αυτές ακολουθούν εσφαλμένο σύνθημα και μέσα στην πορεία της πάλης , εφόσον συνδέεται με τη μάζα επιδρά πάνω της και την καθοδηγεί σωστά… Τι γένηκε όμως στη Νάουσα; Αυτού οι σύντροφοι δεν αντιλήφθηκαν την πραγματικότητα της κατάστασης. Δεν πήγαν στις μάζες που αγωνιζόταν να τις καθοδηγήσουν σωστά , να τις καθοδηγήσουν και κατά του δήμου, και μέσα στην πάλη αυτή να τις πείσουν ότι εχθρός τους είναι και οι Κύρτσης- Λαναράς να τις στρέψουν ενάντια, να ζητήσουν μεροκάματο, 8ωρο κλπ. Έμειναν έξω από τη μάζα και έξω από την πάλη της μάζας. Και τη στιγμή που οι εργάτες σκοτωνόντουσαν, οι ηγέτες μας τρώγαν, ετοιμάζοντας συγκέντρωση του Ενιαίου Μετώπου τι στιγμή που οι μάζες όλος ο λαός της Νάουσας πραγματοποιούσε αυθόρμητα το πραγματικό ενιαίο μέτωπο, στρεφόταν κατά της εκμετάλλευσης και ζητούσε σωστή επαναστατική καθοδήγηση. Τώρα οι ηγέτες μας στηριζόμενοι στον μάγειρα προσπαθούν να αποδείξουν το «άλλοθι» ότι αυτοί είναι ανεύθυνοι. Στα γεγονότα της Νάουσας ξεγυμνώθηκε άλλη μια φορά η πολιτική της ουράς, ο χυδαίος οπορτουνισμός που πνίγει μερικές κομματικές οργανώσεις….Η δουλειά μας θα κρίνει αν θα επακολουθήσουν σύντομα και άλλες εκρήξεις και ποια θα είναι η έκταση και η έκβαση .Τα γεγονότα της Νάουσας θα πρέπει να εκτιμηθούν σωστά απ’ όλο το κόμμα μας. Και αποτελούν ταυτόχρονα απειλητική προειδοποίηση τόσο κατά του εχθρού όσο και κατά των αδιόρθωτων οπορτουνιστών».Στο φύλο της 27/1/1933 πάλι το θέμα είναι πρωτοσέλιδο με φωτογραφικό υλικό από το συλλαλητήριο, την κηδεία, καθώς και τις φωτογραφίες των δολοφονημένων. Εκεί σημειώνεται: «Οι εργάτες της Νάουσας διαδήλωσαν την Δευτέρα ενάντια στο πέταγμα τους στο δρόμο. Και τα όργανα του Βενιζέλου σώριασαν πέντε νεκρούς. Οι πρωτοφανείς αυτές δολοφονίες κρατούν σε αγανάκτηση ολάκερη την εργαζόμενη Ελλάδα…Αιωνία η μνήμη στους ηρωικούς εργάτες της Νάουσας.Το αίμα τους δεν θα πάει χαμένο. Η εργατική τάξη ορκίζεται να τους εκδικηθεί και να παλέψει για την ανατροπή του καθεστώτος των Λαναράδων Βενιζέλων και Περδικάρηδων». Στις ΦΩΤΟ είναι οι δολοφονημένοι ΚΟΦΤΕΡΟΣ, ΣΥΡΚΟΣ, ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, ΣΤΑΥΡΑΚΔΗΣ.
(Θα πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι σύμφωνα με τον συγγραφέα Σ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ στο βιβλίο του “Η ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΑΟΥΣΑΣ ΤΟΥ ΚΚΕ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΚΙΝΗΜΑ” ο Σύρκος σύμφωνα με τη σχετική ιατροδικαστική έκθεση δεν δολοφονήθηκε από τον δήμαρχο της πόλης ο οποίος είχε αρχικά συλληφθεί, αλλά πιθανά από “διαδηλωτές” πιστολάδες των βιομηχάνων. Επίσης ο ίδιος σημειώνει ότι η εταιρεία άρχισε να χορηγεί αυτοβούλως μέχρι και το ‘50-60 μηνιαία χρηματικά επιδόματα στις οικογένειες των φονευθέντων εργατών) .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου